Morwa biała (Morus alba) – jak działa, na co pomaga i czy jest bezpieczna?
Morwa biała w diecie cukrzyków pomaga utrzymać prawidłowy poziom glukozy. Roślina ta posiada jednak również wiele innych, cennych właściwości i może wywierać wielokierunkowy korzystny wpływ na stan zdrowia. Kiedy warto sięgnąć po jadalne owoce morwy lub gotowe preparaty z ekstraktem z liści morwy białej? Jak wpływa morwa biała na ciśnienie krwi i cholesterol? Dowiedz się też, czy morwa w postaci proszku lub tabletek może wspomagać odchudzanie!
- Morwa biała - co to za roślina?
- Właściwości morwy białej i zawarte w roślinie składniki aktywne
- Owoce i liście morwy białej – zastosowanie
- Morwa biała na co? Zastosowanie terapeutyczne ekstraktu z liści morwy białej
- Czy morwa biała jest szkodliwa? Bezpieczeństwo morwy białej, przeciwwskazania, interakcje
Morwa biała - co to za roślina?
Morwa biała (Morus alba Linn) to roślina liściasta, której nazwa, wbrew pozorom, nie nawiązuje do zabarwienia owoców, lecz do barwy kory. Morwa biała pochodzi z Azji. Jest powszechnie uprawiana w Chinach, Japonii, Wietnamie oraz Indiach. Uprawa morwy białej ma miejsce również w innych częściach świata, w tym także w Polsce. Roślina ta jest sadzona w przydomowych ogródkach głównie ze względu na cenne owoce. Warto jednak wiedzieć, że w lecznictwie wykorzystanie znajdują nie tylko jadalne owoce morwy, ale również liście, gałęzie, a nawet korzenie.
Stosowanie morwy białej jest dość powszechne głównie wśród diabetyków (osób chorujących na cukrzycę). Liczne preparaty na cukrzycę bez recepty zawierają ekstrakt z liści morwy białej. Świeże i suszone owoce morwy białej są też spożywane w celu zmniejszenia masy ciała i obniżenia poziomu cholesterolu. Część osób stosuje morwę białą jako środek przeciwbakteryjny i przeciwutleniający. Wykorzystanie morwy białej jest więc szerokie. Nie wszystkie jednak przypisywane jej właściwości mają potwierdzenie w badaniach naukowych, o czym będzie mowa w dalszej części artykułu.
Właściwości morwy białej i zawarte w roślinie składniki aktywne
Cenne właściwości morwy białej wynikają z obecności w owocach, liściach oraz innych częściach rośliny licznych związków aktywnych. Należą do nich choćby flawonoidy, saponiny, antocyjany, fitosterole, garbniki, witaminy i składniki mineralne. Liście i owoce morwy białej są bogate w rutynę, kwercetynę, apigeninę i kwas ferulowy. Znajdują się w nich także witaminy z grupy B, witamina C, błonnik oraz aminokwasy, takie jak metionina, tryptofan i leucyna.
Obecność wielu wartościowych składników sprawia, że morwa biała w medycynie chińskiej jest z powodzeniem stosowana już od wielu pokoleń. Korzysta z niej również medycyna zachodnia. Związki czynne obecne w roślinie posiadają właściwości przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze i antyoksydacyjne. Działają one również moczopędnie, przeciwcholesterolowo i hipotensyjnie (powodują spadek ciśnienia tętniczego krwi). Przypisuje się im też korzystny wpływ na proces trawienia i uśmierzanie dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Roślinom, które wspomagają proces trawienia i funkcjonowanie układu pokarmowego poświęcony został artykuł: Zioła na trawienie i wątrobę - przegląd preparatów.
Owoce i liście morwy białej – zastosowanie
Zastosowanie morwy białej jest szerokie. Obejmuje nie tylko wykorzystanie tej rośliny w lecznictwie, ale również w kosmetologii i przemyśle spożywczym. Może być ona stosowana w różnej postaci. Wiele osób sięga po gotowe suplementy diety z morwą białą, które są wygodne w stosowaniu. Inni przygotowują napary z liści morwy białej lub decydują się na spożywanie świeżych lub suszonych owoców morwy. Można też przyjmować morwę białą w postaci soku lub nalewki. Możliwości jest wiele, co pozwala na wykorzystanie morwy białej zgodnie z indywidualnymi potrzebami oraz preferencjami.
Morwa biała w suplementach diety
Korzystny wpływ morwy białej na poziom cukru we krwi sprawia, że roślina ta jest składnikiem licznych preparatów aptecznych. Morwa biała w suplementach diety cieszy się dużym zainteresowaniem, ponieważ umożliwia dostarczenie skoncentrowanej ilości składników odżywczych w wygodnej formie. Morwa biała w postaci kapsułek i tabletek stosowana jest raz lub kilka razy dziennie. Suplementy diety z morwą białą różnią się zarówno pod względem ilości ekstraktu z liści rośliny, jak i ewentualnej obecności innych składników aktywnych. Cenną zaletą wybranych preparatów jest standaryzacja obecnego w nim wyciągu z morwy na zawartość związków czynnych.
Morwa biała w postaci tabletek i kapsułek stosowana jest nie tylko w celu obniżenia poziomu cukru, ale również wsparcia w zmniejszeniu stężenia lipidów. Część osób sięga po suplementy z morwą po to, aby obniżyć masę ciała lub wspomóc funkcjonowanie układu odpornościowego.
Morwa biała suszona na co pomaga?
Suszone owoce morwy są określane jako "superfoods", czyli żywność stanowiącą źródło licznych składników odżywczych o korzystnym wpływie na zdrowie. O tym, jak wzbogacenie codziennej diety w superfood może oddziaływać na stan zdrowia, pisaliśmy w artykule: Dieta: sięgnij po superfoods. Suszone owoce morwy mają delikatny, słodkawy smak. Można spożywać je w formie przekąski, a także dodawać do owsianki, koktajli oraz innych posiłków. Suszone owoce lub liście morwy białej mają podobne właściwości, jak te wymienione wyżej. Mogą one korzystnie wpływać na stężenie cukru. Wspierają też prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. Stanowią źródło antyoksydantów, które chronią komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki tlenowe.
Herbatka z morwy białej na co warto ją stosować?
Napary z liści morwy białej warto stosować w celu wsparcia metabolizmu węglowodanowego. Herbaty z morwy białej są chętnie spożywane przez osoby, u których poziom cukru we krwi jest podwyższony, ale jeszcze nie na tyle, aby zachodziła konieczność wprowadzania farmakoterapii. Często sięgają po nie także pacjenci z cukrzycą, którzy poszukują dodatkowych sposobów na obniżenie stężenia glukozy, gdy stosowane leki nie przynoszą wystarczających efektów. Warto jednak zaznaczyć, że morwa biała w diecie cukrzyków powinna być stosowana z dużą ostrożnością. Zachodzi bowiem ryzyko zbyt silnego obniżenia poziomu cukru przy jednoczesnym stosowaniu leków przeciwcukrzycowych i morwy. Stwarza to zagrożenie wystąpienia hipoglikemii.
Napary z liści morwy białej można przygotować z użyciem suszonego surowca, zalewając łyżkę liści szklanką wrzącej wody, a następnie parząc pod przykryciem ok. 10-15 minut. Można też sięgnąć po gotowe saszetki z liści morwy białej, takie jak np. Morwa biała FIX 20 saszetek.
Jak działa morwa biała w postaci proszku?
Morwa biała jako środek przeciwutleniający oraz pomagający utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi może być stosowana również w postaci proszku. Prozdrowotne właściwości morwy białej są zachowane, o ile oczywiście surowiec pochodzi ze sprawdzonych źródeł, jest odpowiednio przechowywany i przetwarzany. Decydując się więc na suszone owoce morwy białej czy sproszkowane liście warto zwracać uwagę na pochodzenie surowca.
Morwa biała w kosmetykach
Zastosowanie morwy białej, jak już zostało wspomniane, nie ogranicza się jedynie do lecznictwa. Morwa biała w postaci kremu stosowana jest głównie przy przebarwieniach. Kosmetyki z ekstraktem z liści morwy białej mają na celu wyrównanie i ujednolicenie kolorytu skóry. Dodatkowo posiadają też właściwości pielęgnacyjne - nawilżają, odżywiają i poprawiają elastyczność skóry. Morwa biała w postaci kremu może być stosowana również przez osoby z wrażliwą i podrażnioną skórą. Składniki aktywne zawarte w roślinie przeciwdziałają też zbyt wczesnemu pojawieniu się oznak starzenia się skóry. Morwa biała jako środek przeciwutleniający chroni komórki skóry. Związki antyoksydacyjne neutralizują reaktywne formy tlenu, zapobiegając tym samym uszkodzeniom komórek. Antyoksydanty wspierają regenerację skóry i wywierają ogólny korzystny wpływ na jej stan oraz wygląd.
Morwa biała w postaci kremu do twarzy to nie jedyna forma kosmetyków, w których można znaleźć ekstrakt z tej rośliny. Dostępne są też kremy do rąk, szampony oraz peelingi z tym składnikiem. Można też sięgnąć po morwę białą w postaci żelu.
Morwa biała w postaci nalewki, soku i inne dostępne formy morwy białej
Morwa biała w postaci nalewki może zostać przygotowana z owoców lub liści rośliny. Sam proces przygotowania napoju nie jest trudny, choć oczywiście wymaga nieco cierpliwości. W Internecie można znaleźć liczne przepisy na nalewkę, które różnią się sposobem jej przygotowania, jak i czasem leżakowania napoju. Morwa biała w postaci nalewki stosowana jest głównie w celu wsparcia procesu trawienia.
Oprócz nalewki, z morwy można przygotować też likier lub wino. Część osób korzysta z tej rośliny do przyrządzenia domowych dżemów i marmolad. Stosunkowo często spożywa się też morwę białą w postaci soku. Można skorzystać z gotowego produktu dostępnego w sprzedaży internetowej lub stacjonarnej, a także zrobić go samodzielnie. Jeśli naturalna słodycz morwy jest wystarczająca, nie ma potrzeby dodawania cukru. Można to jednak zrobić, jeśli preferowany jest bardziej słodki smak soku.
Niektórzy pacjenci stosują morwę białą w postaci syropu, mając na uwadze jej właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Część osób uważa, że morwa biała posiada też działanie wspomagające odporność i wpływające na efektywniejsze zwalczanie infekcji. Morwa biała w postaci syropu może być spożywana nie tylko podczas choroby, ale również w celu zapobiegania jej wystąpieniu. Ze względu na jej delikatny, ale dość głęboki i ciekawy smak, syrop z morwy białej świetnie sprawdza się jako dodatek do deseru lub kawy. Można polać nim lody lub naleśniki. Możliwości zastosowania syropu są bardzo szerokie i zależą jedynie od indywidualnych preferencji.
Znacznie mniejszą popularnością cieszy się morwa biała w postaci maceratu olejowego lub galaretki. Jak widać, świeże, zdrowe owoce morwy, a także surowiec w postaci suszonej ma duży potencjał kulinarny i może być przetwarzany w różnorodny sposób.
Morwa biała w hodowli jedwabników i inne przemysłowe zastosowania morwy białej
Morwa biała ceniona jest nie tylko w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym. Roślina ta jest pośrednio wykorzystywana w produkcji jedwabiu. Morwa biała stanowi pożywienie dla gąsienic jedwabnika. Choć obecnie jej wykorzystanie w tym zakresie nie jest już tak powszechne jak dawniej, nadal funkcjonują hodowle jedwabników, w których odżywiają się one naturalną morwą białą, a dokładniej jej liśćmi. Wynika to z bogactwa zawartych w nich składników odżywczych, które dostarczają owadom odpowiednią ilość białka, węglowodanów oraz innych potrzebnych im związków.
Uprawa morwy białej znajduje też wykorzystanie w przemyśle papierniczym, choć w tym przypadku preferowany jest zazwyczaj inny gatunek tej rośliny. Liściaste drzewo o dość gęstej koronie może być też ciekawym elementem ogrodu. Morwa biała jako roślina ozdobna może być uprawiana również w formie żywopłotu. Kwitnienie morwy białej przypada na okres maj-czerwiec. Morwa biała tworzy drobne kwiaty, które wydzielają przyjemny, dość charakterystyczny zapach.
Morwa biała na co? Zastosowanie terapeutyczne ekstraktu z liści morwy białej
Morwa biała jako środek tonizujący i obniżający poziom cukru we krwi stosowana jest już od wielu pokoleń. Jest to główne zastosowanie morwy, które zostało potwierdzone w badaniach naukowych. Roślinie tej przypisuje się też wiele innych właściwości. Część osób chętnie sięga po morwę białą na ciśnienie krwi i cholesterol. Jadalne owoce morwy spożywane są jako wsparcie odchudzania, Morwa biała w medycynie chińskiej stosowana jest również w leczeniu infekcji. Do łagodzenia gorączki, kaszlu oraz innych objawów choroby korzystano głównie z korzenia morwy białej. Dawniej uważano, że ekstrakty morwy białej mogą być pomocne także przy zaburzeniach widzenia, zawrotach głowy, astmie, problemach ze stawami, oraz zaburzeniu pracy wątroby. Obecnie morwa biała nie jest już tak szeroko stosowana.
Czy morwa biała obniża ciśnienie?
Morwa biała na ciśnienie krwi - czy rzeczywiście może być skuteczna? Ekstrakty morwy białej mogą wywierać korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Uważa się, że roślina ta może rozszerzać naczynia krwionośne. W badaniach na zwierzętach zauważono również, że morwa biała zmniejszyła agregację płytek krwi. Nie dysponujemy jednak wysokiej jakości badaniami z udziałem ludzi, na podstawie których można jednoznacznie potwierdzić pozytywny wpływ spożywania morwy białej na ciśnienie krwi. Choć istnieją pewne przesłanki, które wskazują na potencjalne korzyści takiej suplementacji, z pewnością potrzeba dalszych badań, aby móc rzetelnie odpowiedzieć na pytanie, czy morwa biała posiada właściwości przeciwnadciśnieniowe i czy zasadne jest przyjmowanie morwy białej jako środka tonizującego.
Czy morwa biała jest moczopędna? Morwa biała jako środek nefroprotekcyjny
Obecnie morwa biała jako środek nefroprotekcyjny nie jest powszechnie stosowana. Składniki aktywne obecne w roślinie posiadają właściwości moczopędne, a także antyoksydacyjne. Stąd też wysnuto wniosek, że morwa biała jako środek przeciwutleniający oraz moczopędny może wykazywać ochronny wpływ na nerki, wspomagając ich pracę i chroniąc przed uszkodzeniem komórek. Nie ma jednak badań, które potwierdzałyby zasadność stosowania ekstraktów morwy białej przez pacjentów z chorobami nerek. Nie należy się też spodziewać, że moczopędne właściwości morwy białej są porównywalne do tych, które posiadają leki moczopędne dostępne na receptę. Morwa biała w postaci kapsułek, tabletek czy proszku może być więc stosowana w celu wsparcia funkcjonowania układu moczowego, ale na pewno nie powinna zastępować preparatów zleconych przez lekarza.
Morwa biała jako środek hepatoprotekcyjny
Uważa się, że zdrowe owoce morwy oraz jej liście mogą działać ochronnie na komórki wątroby. Morwa biała jako środek hepatoprotekcyjny stosowana jest z uwagi na jej właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Efekt ochronny na wątrobę był zauważalny głównie w badaniach na zwierzętach. Morwa biała może wpływać na ochronę komórek wątroby przed czynnikami szkodliwymi. Redukcja stresu oksydacyjnego również ma istotny wpływ na zapobieganie uszkodzeniom w obrębie tego narządu. W części badań wykazano, że morwa biała jako środek hepatoprotekcyjny może też przyczyniać się do obniżenia poziomu enzymów wątrobowych. Potrzeba jednak badań z udziałem ludzi, które pozwolą jednoznacznie określić, czy morwa biała jako środek przeciwzapalny i antyoksydacyjny może pełnić istotną rolę w profilaktyce i/lub wspomaganiu leczenia chorób wątroby.
Morwa biała w diecie cukrzyków- czy herbata z morwy białej obniża cukier?
Morwa biała w diecie cukrzyków może pełnić cenną rolę wspomagającą leczenie. Korzystny wpływ suplementacji morwy na poziom cukru we krwi został najlepiej udowodniony spośród wszystkich potencjalnych właściwości przypisywanych omawianej roślinie. Obecne w niej składniki aktywne ograniczają wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego i poprawiają jej wychwyt przez komórki. Mogą również zwiększać wrażliwość tkanek na działanie insuliny. Uważa się, że morwa biała w diecie cukrzyków może też wywierać korzystny wpływ na stan oraz funkcjonowanie trzustki. Część specjalistów zaleca więc ekstrakt morwy białej w profilaktyce cukrzycy. Roślina ta może stanowić także cenne wsparcie terapii u osób, u których zdiagnozowano już zaburzenia metabolizmu węglowodanów.
Morwa biała najefektywniej działa przy regularnym spożywaniu, przez okres co najmniej kilku tygodni. Należy jednak podkreślić, że o ile stosowanie morwy białej w postaci tabletek czy kapsułek przez osoby zdrowe, u których nie ma przeciwwskazań do suplementacji, jest zazwyczaj bezpiecznie, o tyle osoby z rozpoznaną cukrzycą powinny zasięgnąć opinii lekarza przed rozpoczęciem stosowania morwy białej w suplementach diety.
Morwa biała występuje w postaci suplementów, w których jest ona jedynym składnikiem aktywnym (np. Morwa Biała forte Colfarm, 60 tabletek), jak również preparatów, w których znajduje się więcej związków. Przykładem jest Biocanto Morwa biała, cynamonowiec i chrom, 60 tabletek. Cynamonowiec, podobnie jak morwa, ma potwierdzoną skuteczność w obniżaniu poziomu glukozy. Chrom wpływa korzystnie na metabolizm węglowodanów. Dostępny jest też suplement diety z morwą białą, chromem i witaminą B6 - Morwa Biała Extra, 90 kapsułek.
Czy morwa biała odchudza?
Morwa biała w postaci kapsułek, tabletek czy herbaty stosowana jest również w celu utraty masy ciała. W pojedynczych badaniach rzeczywiście wykazano, że zastosowanie morwy białej u pacjentów z otyłością może pomóc w zmniejszeniu wagi. Należy jednak mieć na uwadze, że morwa biała w postaci proszku, tabletek czy świeżych owoców nie jest magicznym rozwiązaniem na nadmierną masę ciała. Może stanowić cenne wsparcie w odchudzaniu i wzmacniać jego efekt, ale bez wprowadzenia odpowiednich zmian w stylu życia, diecie i aktywności, efekty przyjmowania morwy mogą nie być tak duże, jak się oczekuje.
Morwa biała na cholesterol
Morwa biała na cholesterol - czy działa? Morwa biała w postaci soku czy też tabletek bywa zażywana dla poprawy profilu lipidowego. W tym wskazaniu, podobnie jak w kilku wyżej wymienionych, dostępnych jest kilka pojedynczych badań, które potwierdzają korzystny wpływ morwy białej na cholesterol. Przy regularnej suplementacji obserwowano obniżenie poziomu cholesterolu LDL i trójglicerydów. W części badań zauważalny był też wzrost poziomu "dobrego cholesterolu" HDL. Preparaty na cholesterol z morwą wymagają regularnego stosowania przynajmniej przez kilka tygodni.
Morwa biała jako środek przeciwzapalny i przeciwbakteryjny- wsparcie układu immunologicznego
Morwa biała jako środek przeciwbakteryjny i przeciwzapalny stosowana jest w profilaktyce i dla wsparcia leczenia różnego rodzaju infekcji. W pojedynczych badaniach wykazano działanie antybakteryjne w stosunku do takich patogenów jak Staphylococcus aureus, Escherichia coli czy Shigella dysenteriae. Warto jednak podkreślić, że mimo iż w morwie obecne są składniki aktywne o właściwościach przeciwbakteryjnych, ich ilość oraz aktywność może być bardzo różna w zależności od formy surowca, miejsca jego uprawy, sposobu przechowywania i przetwarzania. Trudno jest więc ocenić, czy morwa biała w postaci maceratu przygotowanego w warunkach domowych lub morwa biała w suplementach diety może wykazywać istotne działanie przeciwbakteryjne. Morwa biała jako środek przeciwzapalny i przeciwbakteryjny może stanowić wsparcie dla układu immunologicznego, jednak na obecną chwilę trudno jest ocenić jej rolę w zapobieganiu i wspomaganiu leczenia infekcji.
Czy morwa biała jest szkodliwa? Bezpieczeństwo morwy białej, przeciwwskazania, interakcje
Morwa biała na cholesterol, cukier czy też przyjmowana w innym celu, charakteryzuje się wysokim bezpieczeństwem stosowania. Napary z liści morwy białej oraz morwa biała w postaci tabletek są zazwyczaj dobrze tolerowane. Działania niepożądane w postaci łagodnych dolegliwości żołądkowo-jelitowych obserwuje się rzadko. Morwa biała w postaci żelu, kremu lub innego rodzaju kosmetyku również jest dobrze tolerowana przez skórę, o ile oczywiście pacjent nie jest uczulony na żaden składnik stosowanego produktu do pielęgnacji ciała.
Morwa biała jako środek tonizujący i pomagający utrzymać odpowiedni poziom cukru we krwi może wchodzić w interakcje z lekami przeciwcukrzycowymi, nasilając ich działanie. Właśnie z tego względu, jak już zostało wspomniane, ważna jest konsultacja z lekarzem i ostrożne stosowanie morwy przez diabetyków. W wyniku tej interakcji może dojść do nadmiernego spadku poziomu glukozy. Jeżeli pacjent rozpoczyna suplementację, wskazane może być częstsze kontrolowanie stężenia glukozy przynajmniej w początkowym okresie przyjmowania morwy.
Suplementy diety z morwą białą najczęściej nie są rekomendowane do stosowania u dzieci oraz osób nadwrażliwych na tę roślinę. Przeciwwskazaniem jest też okres ciąży i laktacji z uwagi na brak danych dotyczących bezpieczeństwa przyjmowania morwy przez te grupy pacjentek.
Morwa biała jako środek tonizujący, wspomagający utrzymanie prawidłowego poziomu cukru, cholesterolu, a także jako roślina o znaczącym potencjale przeciwutleniającym i przeciwzapalnym, z pewnością może być cennym uzupełnieniem codziennej diety dla wielu osób. Dostarcza do organizmu błonnik, witaminy, składniki mineralne oraz inne wartościowe związki odżywcze, które pomagają zachować zdrowie. Na uwagę zasługuje nie tylko wysoka wartość odżywcza morwy białej, ale również bezpieczeństwo jej stosowania i dobra tolerancja organizmu.
Bibliografia:
- Chen C., Mohamad Razali U.H., Saikim F.H., et al. Morus alba L. Plant: Bioactive Compounds and Potential as a Functional Food Ingredient. Foods. 2021 Mar 23;10(3):689. doi: 10.3390/foods10030689. PMID: 33807100; PMCID: PMC8004891.
- Batiha G.E., Al-Snafi A.E., Thuwaini M.M., et al. Morus alba: a comprehensive phytochemical and pharmacological review. Naunyn Schmiedebergs Arch Pharmacol. 2023 Jul;396(7):1399-1413. doi: 10.1007/s00210-023-02434-4. Epub 2023 Mar 6. PMID: 36877269; PMCID: PMC10244279.
- Grześkowiak J., Łochyńska M. Związki biologicznie aktywne morwy białej (Morus alba L.) i ich działanie lecznicze. Postępy Fitoterapii 2017, 1, 31-35.
- Jeszka M., Kobus-Cisowska J., Flaczyk E. Liście morwy jako źródło naturalnych substancji biologicznie aktywnych. Postępy Fitoterapii 2009, 3, 175-179.
- Aghdam M.A., Pagán A., García-Estañ J., Atucha N.M. Evaluation of the Effects of Mulberry Leaf Extracts Morus alba L. on Cardiovascular, Renal, and Platelet Function in Experimental Arterial Hypertension. Nutrients. 2024 Dec 27;17(1):49. doi: 10.3390/nu17010049. PMID: 39796483; PMCID: PMC11722676.
- Walkowiak A., Kozłowicz M., Pozorska A. i inni. Morwa biała (Morus alba) jako naturalne źródło związków o działaniu przeciwcukrzycowym. Farm Pol 2019, 75 (8), 426-430.
- Ntalouka F., Tsirivakou A. Morus alba: natural and valuable effects in weight loss management. Front Clin Diabetes Healthc. 2024 Oct 25;5:1395688. doi: 10.3389/fcdhc.2024.1395688. PMID: 39544693; PMCID: PMC11561453.
- Sirikanchanarod A., Bumrungpert A., Kaewruang W., et al. The effect of mulberry fruits consumption on lipid profiles in hypercholesterolemic subjects: A randomized controlled trial. Journal of Pharmacy and Nutrition Sciences, 2016, 6(1), 7-14. https://doi.org/10.6000/1927-5951.2016.06.01.2.
- Suriyaprom S., Kaewkod T., Promputtha I., et al. Evaluation of Antioxidant and Antibacterial Activities of White Mulberry (Morus alba L.) Fruit Extracts. Plants (Basel). 2021 Dec 12;10(12):2736. doi: 10.3390/plants10122736. PMID: 34961207; PMCID: PMC8703457.
Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.